15 jun 2020 Vechtoever onderhoud: wie is nu verantwoordelijk?

Sommige bewoners van het Zandpad tussen Maarssen en Nieuwersluis ontvingen de laatste maanden van Waternet een aanschrijving dat bij inspectie is gebleken dat zij niet voldoen “aan de onderhoudsplicht voor gewoon onderhoud aan de waterkering”. Zij krijgen tot 1 september de tijd, dan neemt Waternet maatregelen!

Terwijl er onmiskenbaar sprake is van achterstallig onderhoud, met name in het buitengebied is dit voor het eerst sinds mensenheugenis dat eigenaren worden aangeschreven.

Wie is verantwoordelijk?

Op het eerste oog lijkt dat duidelijk: de eigenaar, dat is toch altijd zo! Lang was het inderdaad zo dat eigenaar van een ‘hoeve’ werd aangeslagen voor het onderhoud van ‘zijn’ dijken (hoefslag). Tot de overheid tot het inzicht kwam dat de Vechtdijk van algemeen belang was en dat het daarom billijk was om de kosten te verdelen over de belanghebbenden: de verhoefslaging.

Hoe dat geregeld moest worden, legden de Staten van Utrecht al in 1606 vast in een besluit ‘Aangaande de conservatie en beheersing van het Zandpad langs de Vecht, tot aan de Hinderdam.’ Zo ging de onderhoudsplicht van het Zandpad (inclusief de beschoeiing) over van de particulier naar een overheid. Eerst waren dat de gerechten, toen de gemeenten, later de provincie. En weer later, nadat de Vecht in 1853 Rijksvaarwater werd (als voorloper van het Merwedekanaal) naar de Rijksoverheid. Zeker toen de Vecht als hoofdverdedigingslinie onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie werd, was het duidelijk: het Rijk is verantwoordelijk.

Jarenlang ging dat goed totdat Rijkswaterstaat, inmiddels meer dan vijftig jaar geleden, het beheer van de Vecht overdroeg aan het Waterschap Amstel Gooi en Vecht. Zou bij die overdracht iets misgegaan kunnen zijn zodat niet meer duidelijk was wie verantwoordelijk was voor het onderhoud?

Terwijl in die vijftig jaar en in de tijd van Rijkswaterstaat, voor zover is na te gaan, niemand ooit een aanschrijving kreeg, zijn nu in korte tijd meerdere bewoners als ‘onderhoudsplichtige’ aangeschreven.

Of het terecht is dat particulieren worden aangeschreven, is de vraag. Dat slechts enkele eigenaren zijn aangeschreven, duidt in ieder geval niet op een samenhangende visie en aanpak.

Als individuele eigenaren verantwoordelijk zouden zijn voor de beschoeiing dan leidt dat natuurlijk tot verrommeling en verlies van kwaliteit van ons cultuurlandschap. Ook daarom heeft de VPC de provincies en AGV/Waternet om opheldering gevraagd over de vraag wie verantwoordelijk is en waarvoor