25 sep 2019 ‘ Zonder handhaving is het recht een farce’

Omdat ze zelf niet actief handhaaft en het vuile werk aan u en mij overlaat ondermijnt de overheid de Rechtsstaat en de geloofwaardigheid van de politiek. Wanneer we de overheid daarop aanspreken, is steevast het antwoord: handhaving heeft geen prioriteit, en gebrek aan capaciteit.

Herkent u dat ook?

Als de overheid in gebreke blijft, hebben wij maar twee keuzes: zelf om handhaving vragen, of het er maar bij laten zitten.Je moet heel wat overwinnen om zelf om handhaving te vragen: immers, een slepende burenruzie ligt op de loer – is het je dat waard? Wil je eigenlijk wel een klikspaan zijn? We hebben immers toch geleerd dat het moreel verwerpelijk is om iemand aan te geven? Waarom moet ik het doen, we hebben toch een overheid om te handhaven?

En als je dan toch de stoute schoenen aantrekt, moet je wel heel zeker weten dat jij het echt bij het rechte eind hebt! Kan daar werkelijk op die mooie plek gebouwd worden? Of zou er misschien toch een vergunning zijn om dat mooie monument zo ver verramsjen, is het een kwestie van smaak? Dat zijn de twijfels die bij je opkomen.

Vóór je in actie komt, wil je zeker weten dat je vermoedens juist zijn. Maar hoe kom je daar nu achter? Ja, je kunt het nakijken in het bestemmingsplan, of vragen bij de gemeente, maar bij wie dan? En zou je het niet gewoon kunnen melden bij een ambtenaar, een raadslid of bij de wethouder? Zou dat niet genoeg zijn? Nee, dat is niet genoeg, alleen een formeel verzoek om handhaving wordt in behandeling genomen.

Maar dat is zo’n gedoe! Zullen we het er dan maar bij laten zitten? Dat betekent dan, dat wij het laten gebeuren, dat de brutalen kunnen doen wat ze willen, dat zij hun zin krijgen, dat zij zich stap-voor-stap een stuk van de openbare ruimte kunnen toe-eigenen, omdat de gemeente niet handhaaft en om niemand de moed heeft, of de moeite neemt omdat handhaving te vragen. Met als gevolg dat de overtreding dikwijls na jaren gedogen wordt gelegaliseerd. Het er bij laten zitten betekent dat wij passief meewerken aan de ondermijning van de Rechtspreek.

Is het wonder dat we ons vertrouwen in de politiek verliezen?

Een overheid die naleving van zijn eigen regels verwaarloost verliest aan geloofwaardigheid. En wij willen nu juist een gezagsvolle en geloofwaardige overheid. Dat is ook goed voor de relaties tussen burgers onderling.

Steven de Clercq